Διατροφή για την Ουρική Αρθρίτιδα

Από την εποχή του Μεσαίωνα και μετά μια νέα πάθηση έκανε την εμφάνιση της ειδικά στους πλουσίους της εποχής, η «Νόσος των Αρχόντων και των Βασιλιάδων» όπως την έλεγαν και αργότερα της έδωσαν την ονομασία «Ποδάγρα». Είχε σχέση με την υπερβολική κατανάλωση τροφής και οινοπνεύματος που έκαναν οι Άρχοντες της εποχής. Η μεγάλη άνοδος όμως, του επιπέδου διαβίωσης από το 1950-1960 και μετά στον ανεπτυγμένο κόσμο, οδήγησε στην κατακόρυφη αύξηση των ασθενών που πάσχουν από Ουρική Αρθρίτιδα, όπως έχει καθιερωθεί να ονομάζεται σήμερα επιστημονικά η νόσος. Τα τελευταία δε 20 χρόνια, η συχνότητα της Ουρικής Αρθρίτιδας έχει διπλασιαστεί στις Δυτικές Κοινωνίες καθώς ακόμη τα μέσα και κατώτερα κοινωνικά στρώματα έχουν υιοθετήσει κακές διατροφικές συμπεριφορές.

Τι είναι όμως η Ουρική Αρθρίτιδα;

Είναι ένα μεταβολικό νόσημα που προκαλεί επώδυνες φλεγμονώδεις καταστάσεις στις αρθρώσεις, ειδικά στο μεγάλο δάκτυλο του ποδιού του ασθενή αλλά και στα δάκτυλα των χεριών και στις άλλες αρθρώσεις. Συνήθως όμως προσβάλλεται μόνο μία άρθρωση και αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα το πρόβλημα, οι κρίσεις μπορεί να προσβάλλουν περισσότερες αρθρώσεις, να γίνουν πιο συχνές και με μεγαλύτερη διάρκεια. Η Ουρική Αρθρίτιδα έχει σαν αίτιο την μεγάλη συγκέντρωση Ουρικού Οξέος στο αίμα του ασθενούς, πάνω από 7 mgr/dl, αλλά και στους ιστούς.

Τι είναι όμως το Ουρικό Οξύ;

Το Ουρικό Οξύ είναι προϊόν του μεταβολισμού μας. Οι χημικές ουσίες που λέγονται Πουρίνες και αποτελούν ένα σημαντικό συστατικό του DNA μας, μεταβολίζονται δίνοντας Ουρικό Οξύ το οποίο αποβάλλεται τελικά από τους νεφρούς. Επομένως οι πουρίνες συντίθενται από τον ίδιο μας τον οργανισμό αλλά είναι και εξωγενούς προέλευσης δηλαδή από την τροφή μας. Άρα το Ουρικό Οξύ αυξάνεται πολύ είτε γιατί στον οργανισμό παράγεται σε μεγάλες ποσότητες ή ο οργανισμός παίρνει πολλές πουρίνες από την τροφή ή και γιατί οι νεφροί έχουν δυσκολία να το αποβάλλουν. Το αποτέλεσμα είναι να αθροίζεται στο αίμα και να δημιουργεί κρυστάλλους. Οι κρύσταλλοι συσσωρεύονται στις αρθρώσεις και προκαλούν την φλεγμονή. Μπορούν επίσης να συσσωρευτούν και στους νεφρούς προκαλώντας βλάβη στα νεφρά ή νεφρολιθίαση. Οι ασθενείς με αυξημένο Ουρικό Οξύ δεν αναπτύσσουν όλοι Ουρική Αρθρίτιδα. Αντίθετα συμβαίνει περίπου μόνο στο 20%. Επομένως είναι πολλοί οι παράγοντες που οδηγούν στην εκδήλωση της νόσου και μεταξύ αυτών πολύ σπουδαίο ρόλο παίζει και η κληρονομικότητα.

Η δίαιτα για την Υπερουριχαιμία (δηλαδή για το αυξημένο Ουρικό Οξύ στο αίμα) αποσκοπεί στο περιορισμό των τροφίμων που έχουν αυξημένη περιεκτικότητα σε πουρίνες.

Δίαιτα Υπερουριχαιμίας

Γενικές συστάσεις

• Μείωση σωματικού βάρους, όταν αυτό είναι απαραίτητο
• Ισορροπημένη διατροφή, επαρκής σε θερμίδες και σε θρεπτικά συστατικά
• Κατανάλωση τροφίμων με μειωμένη περιεκτικότητα σε πουρίνες
• Αύξηση κατανάλωσης υδατανθράκων και μείωση της κατανάλωσης λίπους
• Μικρά και συχνά γεύματα
• Αυξημένη κατανάλωση νερού και γενικότερα υγρών (αφεψήματα, χυμοί φρούτων)
• Περιορισμό των αλκοολούχων ποτών

Τρόφιμα με αυξημένη περιεκτικότητα σε πουρίνες

• Γάλα σόγιας
• Εντόσθια
• Θαλασσινά ( χταπόδι, αυγά ψαριών, σαρδέλες, ρέγγα, σκουμπρί, μύδια, χτένια, πέστροφα, γαύρος, τόννος)
• Κιμάς κρέατος
• Χήνα, πάπια
• Ζωμοί κρεάτων, πουλερικών, ψαριών και εκχυλίσματα αυτών (σάλτσες, κύβοι)
• Σούπες κονσομέ
• Μαγιά

Τρόφιμα μέτριας περιεκτικότητα σε πουρίνες

• Κρέας , πουλερικά, άπαχα ψάρια, οστρακοειδή
• Φασόλια, φακές, αρακάς, σπανάκι, μανιτάρια, σπαράγγια
• Επιτρέπεται η κατανάλωση 60-90gr κρέατος – ψαριού ή ½ φλιτζάνι λαχανικών και όσπριων την ημέρα, ανάλογα με την περίπτωση

Τρόφιμα μειωμένης περιεκτικότητα σε πουρίνες (Μπορούν να καταναλωθούν καθημερινά)

• Άσπρο ψωμί, δημητριακά, και τα προϊόντα τους (κέικ, μπισκότα)
• Μακαρόνια, ρύζι
• Γάλα, γιαούρτι, τυρί
• Αυγά
• Φρούτα
• Λαχανικά (εκτός από αυτά της κατηγορίας 2)
• Έλαια, βούτυρο, μαργαρίνη, ελιές, λίπη (εκτός από αυτά που απαγορεύονται)
• Καφές, αναψυκτικά, τσάι, κακάο
• Σοκολάτα, ζάχαρη, γλυκά, μέλι
• Αλάτι, ξύδι, πίκλες
• Φιστίκια, ποπ κορν