Η γυμναστική «σύμμαχος» στην πρόληψη του διαβήτη

“Φυσικός τρόπος”

Τρίκαλα – Αν και όλοι μας γνωρίζουμε ότι η άσκηση κάνει καλό στην υγεία μας εν τούτοις ίσως δεν συνειδητοποιούμε πόσο καλό κάνει ως προς την πρόληψη αλλά και θεραπεία του διαβήτη τύπου ΙΙ. Η Ελληνική Εταιρεία Βιοχημείας και Φυσιολογίας της Άσκησης (ΕΕΒΦΑ) μας ενημερώνει σχετικά με τη χρησιμότητα της άσκησης για την πρόληψη αλλά και την αντιμετώπιση της νόσου.

Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ σύμφωνα με τον καθηγητή Εργοφυσιολογίας στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Σάββα Τοκμακίδη, αποτελεί μια πραγματική πληγή για την υγεία στις ανεπτυγμένες κοινωνίες προκαλώντας μεγάλο αριθμό θανάτων και ακρωτηριασμών.

Στην Ελλάδα περίπου 800.000 άνθρωποι πάσχουν από διαβήτη και άλλοι 400.000 εκτιμάται ότι έχουν τη νόσο αλλά δεν το γνωρίζουν. Οι προβλέψεις για το 2030 είναι αρκετά δυσοίωνες, κάνοντας λόγο για 366 εκατομμύρια ασθενών ανά την υφήλιο. Αναζητούνται λοιπόν από όλους αποτελεσματικές στρατηγικές πρόληψης και αντιμετώπισης της νόσου.

Η συστηματική άσκηση, τονίζει ο ίδιος, αποτελεί μία από τις πιο αποτελεσματικές παρεμβάσεις κατά του σακχαρώδη διαβήτη. Η άσκηση προστατεύει τα αγγεία, μας προφυλάσσει από την φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες, και βοηθά σημαντικά το νευρικό σύστημα.

Όλα αυτά σε συνδυασμό με τα γνωστά οφέλη της άσκησης ως προς την διατήρηση του σωματικού βάρους, την διαχείριση της γλυκόζης στο αίμα και την αποφυγή συσσώρευσης λίπους στην κοιλιακή χώρα, αποτελούν τα «όπλα» του ασκούμενου κατά της νόσου.

Έτσι, η εταιρεία (ΕΕΒΦΑ) όπως και διεθνείς επιστημονικές εταιρείες και οργανισμοί συστήνουν ανεπιφύλακτα τη συστηματική άσκηση ως αναπόσπαστο κομμάτι της πρόληψης αλλά και θεραπείας σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ.

Τι είδους άσκηση πρέπει να κάνουμε;

Η αερόβια άσκηση (περπάτημα, τρέξιμο, ποδήλατο, κολύμβηση διάρκειας τουλάχιστον 20 λεπτών) αποτελεί, διευκρινίζει ο κ.Τοκμακίδης, το παραδοσιακό είδος άσκησης που συστήνεται για την πρόληψη αλλά και την αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη ΙΙ. Ακόμη και μία εβδομάδα αερόβιας άσκησης μπορεί να βελτιώσει τα επίπεδα γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα.

Επιπλέον, η αερόβια άσκηση μπορεί να βοηθήσει τον ινσουλινοεξαρτώμενο ασθενή να ελαττώσει τις δόσεις ινσουλίνης και να ρυθμίσει τη γλυκόζη στην κυκλοφορία. Επίσης, πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι και οι ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης (δηλαδή ασκήσεις με βάρη ή με αντιστάσεις) ασκούν θετική επίδραση στο έλεγχο του σακχάρου και τη δράση της ινσουλίνης σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ.

Η αύξηση της μυϊκής μάζας ως συνέπεια της άσκησης με βάρη μπορεί να συμβάλει στην καλύτερη πρόσληψη αλλά και αποθήκευση της γλυκόζης (με τη μορφή γλυκογόνου), ενώ μπορεί να αντισταθμίσει το μέγεθος της οφειλόμενης στη γήρανση μυϊκής ατροφίας (σαρκοπενίας).

Ο συνδυασμός αερόβιας άσκησης και άσκησης με αντιστάσεις επιφέρει καλύτερες προσαρμογές στον οργανισμό από ότι η αερόβια άσκηση από μόνη της.

Ως επιστέγασμα των σύγχρονων επιστημονικών εξελίξεων οι τελευταίες οδηγίες της Αμερικανικής Αθλητιατρικής Εταιρείας και της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας προτείνουν σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ αερόβια άσκηση τρεις φορές την εβδομάδα, και άσκηση με βάρη τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα.

Βέβαια, ο καθηγητής Εργοφυσιολογίας στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης προσθέτει, η συνεργασία του θεράποντος ιατρού με τον εξειδικευμένο γυμναστή είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ασφαλή άσκηση.

Είναι σημαντικό για όλους και ιδιαίτερα για τους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ, να συνειδητοποιήσουμε ότι ανάλογα με το ιατρικό ιστορικό και τις συνήθειές μας (π.χ. κάπνισμα, χρόνια υποκινητικότητα) τόσο υψηλότερος μπορεί να είναι και ο καρδιαγγειακός κίνδυνος.

Επομένως, όσοι, ασθενείς και μη, επιθυμούν να συμμετάσχουν σε προγράμματα άσκησης, πρέπει να συμβουλευτούν το γιατρό τους ο οποίος θα κρίνει αν χρειάζονται ή όχι μία δοκιμασία κόπωσης ή και άλλη αξιολόγηση. Έπειτα θα απευθυνθούν στον εξειδικευμένο γυμναστή για τη δημιουργία ενός προγράμματος άσκησης «κομμένο και ραμμένο» στα μέτρα τους.

Τόσο η αερόβια όσο και η άσκηση με αντιστάσεις βελτιώνουν τον έλεγχο του σακχάρου, το βιοχημικό προφίλ λιπιδίων, ρυθμίζουν τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης, διατηρούν το σωματικό βάρος σε επιθυμητά επίπεδα και συνεισφέρουν στη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου και της θνησιμότητας.

Το συστηματικό και εξατομικευμένο πρόγραμμα έχει πάντα καλύτερα αποτελέσματα. Επιπλέον η άσκηση βελτιώνει την διάθεσή και μας χαρίζει καλύτερη ποιότητα ζωής. Ωστόσο, καθημερινές, και απλές δραστηριότητες (π.χ. το περπάτημα, η ενασχόληση με τον κήπο, κ.α.) μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά εφόσον γίνονται συστηματικά.
HEALTH.IN.GR